The Cult of Water in Turkish Belief Systems
Downloads
In many belief systems throughout history, holiness has been attributed to the water element. In the Turkish belief system, too, water appears as a purifying element to which sacrifices are made, wishes are made, and the representative of abundance and fertility. In the sources, we see that the Turks prefer places close to water as their living space, and that water is the address of protection from evil and diseases, purification and cleaning, in short, healing. It is possible to see traces of the place of water among Turkish cultural codes in the first Turkish Islamic works, Dede Korkut stories, legends and travel books. When we look at the Turkish administrative system, while the Turkish khan and lords are responsible for protecting and watching over their people, water also protects the Turkish lords.
On the other hand, it can be said that the main axis is formed around the water, from the fact that the new-born child has a healthy and beneficial long-lasting life in the transition period rituals in Anatolia, from the wish that the marriage will be prosperous when the bride pours water in a new marriage and the marriage will be fruitful, to the celebrations in the hidrellez around the water. In this study, the place and meaning of water in Turkish belief systems will be tried to be evaluated with examples.
Downloads
Acıpayamlı, O., (1962). Anadolu’da Nazarla İlgili Bazı Adet ve İnanmalar, DTCF Dergisi, s.20
Akman, E., (2002). Türk ve Dünya Kültüründeki Su Kültü Üzerine Düşünceler, Kastamonu Eğitim Dergisi, 1-10.
Bayat F. (2015) Ana Hatlarıyla Türk Şamanlığı, Ötüken Yayınevi.
Şayhan, Fatih (2018). “Altay Türklerinin İnanmalarındaki Su Kültünün Mitsel Okuması”. bilig – Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 87: 83-100.
Belli, H. (2021). Fuzûlî Divanı’ndan Hareketle Klasik Türk Şiirinde Su Kültü. Turkish Studies - Language, 16(2), 999-1014. https://dx.doi.org/10.47845/TurkishStudies.49373
Beydilli, C. (2003) Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Yurt Kitap Yayıncılık, Ankara.
Çağbayır, Y. (2007). Ötüken Türkçe Sözlük. Ötüken Yayınları.
Çoban İ. (2019) Hitit Kutsal Su Tapınaklarından Eflatunpınar İle İlgili Değerlendirmeler, Ispec 3. Uluslararası Sosyal Ve Beşeri Bilimler Kongresi, 317.
Cooper, J. C. (1987). Encyclopedia of Traditional Symbols. Londra: Thames and Hudson Publishing.
Çoruhlu, Y. (2010). Türk Mitolojisinin Ana Hatları. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Dallapiccola, A.L. (2013). Hint Mitleri. Çev.: Bilgesu Savcı. Ankara.
Daş Esen Nur (2022) Bursa Gemlik’te Su Kültü ve İyeleri, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
Demir, Hatice (2019). “Eski Türklerde Su Kültü ve Anadolu Selçuklu Mimarisi Üzerindeki Etkileri”.Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (ASOBİD). S. 5, s. 23-46.
Diren A. (2019) Kızılcahamam İlçesinde Şifalı Sular ve Su Kültü, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
Dönmez, G., (1988) Anadolu Efsanelerinde Su Motifi, Milli Kültür, Sayı: 62.
Eliade, M., (2003). Dinler Tarihine Giriş. İstanbul. s.196.
Ergin, M., (1969) Dede Korkut Kitabı, Milli Eğitim Basımevi, s.29
Ergun, C., (1987). Türkiye’de Şifalı Sular Rehberi, Ankara, s.5
Hacib Yusuf Has (2019) Kutadgu Bilig, Günümüz Türkçesine Uyarlayan Muzaffer Tunçel, Sistem Yayıncılık, Ankara.
İnan A. (2020), Tarihte ve Bugün Şamanizm, Altınordu Yayınları.
İnan, A., (2001). Müslüman Türklerde Şamanizm Kalıntıları, Folklor/Edebiyat, Ankara. Cilt: 7, Sayı: 25.
İslam Ansiklopedisi, ab-ı hayat.
Kalafat, Y., (1995). Doğu Anadolu’da Eski Türk İnanışlarının İzleri, Ankara.
Karakuş A. O. (2015) Sandıklı Efsaneleri,Berikan Matbaacılık, Ankara, 93.
Kaşgarlı M. (2006) Divanü Lügatit Türk, Çeviren Besim Atalay, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1985.
Kaya, M. (2001) Eski Türk İnanışlarının Türkiye’deki Halk Hekimliğinde İzleri, Folklor/Edebiyat, Cilt: 7, Sayı: 25.
Köse O. (2022) Munzur Ve Ana Fatma Örnekleri Üzerinden Tunceli’de Su Kültü, Selçuk Türkiyat, 151-176.
Ögel, B. (2002). Türk Mitolojisi II (p.319), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Önal, M.N. (2005), Muğla Efsaneleri, Muğla Üniversitesi Yayınları, Muğla 2005.
Öncül, K. (2005). Elâzığ’da Yaşayan Bir Yer Su Kültü, Milli Folklor , 56-60.
Örnek, S. V. (1971). Etnoloji sözlüğü. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
Pala, İ. (2009). Su, İslam Ansiklopedisi, XXXXII, 442.
Şehriyar, K. (2017). Mitolojide Su Unsuru ve Onun Köroğlu Hikayesine Yansıması, Түркология, no:6, 67
77.
Şeşen, R. (2022). İbn Fadlan Seyahatnamesi ve Ekleri, Yeditepe Yayınları, İstanbul.
Sevimli, Ş. (2004). Anadolu Antik Hitit Uygarlığı İnsanının Değerler Sisteminde Su Kullanımı, Ulusal Su Günleri Sempozyumu, 264-271.
Sevimli, Ş. (2004). Anadolu Hitit Uygarlığı İnsanının Değerler Sisteminde Su Kullanımı, Ulusal Su Günleri, Dokuz Eylül Üniversitesi , Editör, Türk Sucul Yaşam Dergisi, İzmir, ss.264-271.
Türkay Fatma (2018) Giresunda Türk Su Kültünün İzleri, Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2018.
Uluç, Gökbey (2016). Irk Bitig. İstanbul: Kutlu Yayınevi.
Yıldız, N., (1995). Manas Destanı ve Kırgız Kültürü İle İlgili Tespit ve Tahliller (p.235), Ankara. Yıldırım, A., (1979). Safranbolu Folkloru Üzerine Bir Deneme, Atatürk Üniversitesi, BasılmamışYüksek lisans tezi
Ukacina, K. E. ve E. E Yamaeva (1993). Altay Alkıştar. Gorno Altay: Ak Cecek Yay.
Şayhan, Fatih (2018). “Altay Turklerinin İnanmalarındaki Su Kültünün Mitsel Okuması”. bilig – Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 87: 83-100.
İnt1 Karlığa Bekir, anasır-ı erbaa, https://islamansiklopedisi.org.tr/anasir-i-erbaa
İnt2islamansiklopedisi.com,https://www.islamkutuphanesi.com/turkcekitap/online/ruyatabirleri/ruyatabirlerison.htm)
El enbiya 21/30.
Hud 11/7.
Bakara, 2/22
Nahl, 16/10
Copyright (c) 2023 Berrin SARITUNÇ
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
